Zasilanie urządzeń przeciwpożarowych – dlaczego jest tak ważne ?
Zasilanie urządzeń przeciwpożarowych – dlaczego jest tak ważne?
W dzisiejszych czasach, bezpieczeństwo pożarowe jest jednym z najważniejszych aspektów projektowania i eksploatacji budynków. Niezależnie od tego, czy jest to budynek mieszkalny, biurowiec, hala produkcyjna, czy obiekt użyteczności publicznej, skuteczna ochrona przeciwpożarowa jest absolutnie niezbędna. Ale nawet najlepsze urządzenia są bezużyteczne, gdy brakuje im prądu. Dlatego tak ważna jest niezawodność zasilania urządzeń przeciwpożarowych. Ten artykuł wyjaśni, dlaczego to takie istotne i jak zapewnić, by wszystko działało prawidłowo.
Dlaczego zasilanie urządzeń przeciwpożarowych jest tak ważne?
Systemy ochrony przeciwpożarowej, obejmujące między innymi systemy sygnalizacji pożarowej (SSP), oświetlenie awaryjne, wentylację oddymiającą, systemy tryskaczowe oraz dźwiękowe systemy ostrzegawcze (DSO), stanowią pierwszą linię obrony przed skutkami pożaru. Ich celem jest wczesne wykrycie zagrożenia, zaalarmowanie użytkowników obiektu, a także umożliwienie bezpiecznej ewakuacji i skuteczne działania służb ratowniczych.
Wyobraź sobie sytuację, gdy wybucha pożar. Czujki dymu muszą szybko wykryć zagrożenie, oświetlenie awaryjne pomóc w ewakuacji, a systemy oddymiania usunąć dym. Wszystko to zależy od dostępu do energii elektrycznej. Niezawodne zasilanie to gwarancja, że systemy zadziałają w krytycznym momencie. Bez niego nawet najnowocześniejsze urządzenia stają się bezużyteczne.
Jak zapewnić niezawodne źródło zasilania urządzeń PPOŻ i systemów PPOŻ?
Aby zapewnić niezawodne zasilanie urządzeń przeciwpożarowych, należy zastosować szereg rozwiązań technicznych i organizacyjnych, zgodnie z wytycznymi zawartymi w przepisach i normach. Kluczowe aspekty to:
- Dwa źródła zasilania
Niezawodne zasilanie wymaga dwóch niezależnych źródeł energii elektrycznej: podstawowego i rezerwowego.
◦ Źródło podstawowe: Zazwyczaj jest to publiczna sieć elektroenergetyczna.
◦ Źródło rezerwowe: Jest to źródło zasilania, które włącza się automatycznie w przypadku awarii zasilania podstawowego. Najczęściej stosuje się baterie akumulatorów, ale mogą to być również np. agregaty prądotwórcze. - Niezależność źródeł
Ważne jest, aby te dwa źródła zasilania były od siebie całkowicie niezależne. Oznacza to, że awaria jednego źródła nie może wpłynąć na działanie drugiego. Za dwa niezależne zasilania uznaje się takie dwa "ciągi zasilania", które nie mają żadnego wspólnego elementu systemu rozdziału energii do poziomu napięcia rozdzielczego 110 kV. - Czas podtrzymania zasilania rezerwowego
Baterie akumulatorów muszą mieć pojemność wystarczającą do zasilania instalacji przez określony czas. Zgodnie z PKN-CEN/TS 54-14:2020, czas ten wynosi:
◦ 24 godziny na sygnał uszkodzeniowy oraz 30 minut na alarm dla systemów stale obsługiwanych przez człowieka lub tych, w których sygnały uszkodzeniowe są automatycznie przekazywane do stacji odbiorczej.
◦ 72 godziny na sygnał uszkodzeniowy oraz 30 minut na alarm dla systemów nieobsługiwanych stale lub tych, w których sygnały uszkodzeniowe nie są automatycznie przekazywane.
◦ Czas ten może być wyliczony na podstawie analizy ryzyka, uwzględniając czas potrzebny na naprawę systemu. - Zasilanie z oddzielnego obwodu
Obwody zasilające urządzenia przeciwpożarowe, w tym systemy sygnalizacji pożarowej, muszą być zasilane z głównego przyłącza oddzielnym obwodem, który nie może zasilać innych urządzeń. To zabezpiecza przed sytuacją, w której awaria w innym obwodzie wpłynie na działanie systemów ppoż.. - Wyłącznik pożarowy
Jeżeli w budynku wymagany jest przeciwpożarowy wyłącznik prądu (PWP), przewody zasilające urządzenia ppoż. muszą być podłączone po stronie zasilania wyłącznika, co ma zapewnić, że urządzenia te nie zostaną odcięte od prądu w momencie zadziałania PWP. - Odporność na warunki pożarowe
Kable zasilające urządzenia przeciwpożarowe muszą być odporne na wysokie temperatury i działanie ognia. Powinny być prowadzone przez obszary bez materiałów łatwopalnych lub w kanałach ogniochronnych. Zespoły kablowe stosowane w systemach zasilania i sterowania urządzeniami ppoż. powinny zapewniać ciągłość dostawy energii elektrycznej przez czas wymagany do uruchomienia i działania urządzenia.
Kable ognioodporne należy stosować w sytuacji, gdy uszkodzenie kabli może uniemożliwić działanie urządzeń alarmowych lub systemów łączności. - Zasilacze
Zasilacze urządzeń przeciwpożarowych muszą spełniać wymogi określone w normach, w tym posiadać:
◦ Oznaczenia i opisy w języku polskim.
◦ Instrukcję przeprowadzenia prób i badań potwierdzających prawidłowość działania zasilacza po zainstalowaniu.
◦ Sygnalizację wysokiej rezystancji wewnętrznej baterii (w przypadku zasilaczy do wentylacji pożarowej).
◦ Układ sygnalizacji przekroczenia maksymalnej rezystancji baterii i przyłączonych do niej elementów obwodów.
◦ Potwierdzenie spełnienia wymagań stosownym dokumentem. - Przeciwpożarowy wyłącznik prądu (PWP)
W strefach pożarowych o kubaturze przekraczającej 1000 m³ lub zawierających strefy zagrożone wybuchem, musi być zainstalowany PWP, odcinający prąd do większości obwodów, ale nie do obwodów zasilających urządzenia przeciwpożarowe.
◦ PWP powinien być umieszczony w pobliżu głównego wejścia do budynku lub złącza i odpowiednio oznakowany.
◦ Odcięcie prądu przez PWP nie może powodować samoczynnego załączenia drugiego źródła energii, z wyjątkiem oświetlenia awaryjnego.
◦ Ważne jest, aby system sterowania PWP był sprawny i monitorowany.
◦ Można stosować metodę wzrostową (załączenie wyłącznika), ale jest mniej niezawodna, lub metodę zanikową (wyłączenie wyłącznika) która jest bardziej niezawodna, ale może powodować niepotrzebne wyłączenia.
◦ Zaleca się stosowanie oddzielnego aparatu pełniącego wyłącznie funkcję PWP
◦ Projektant powinien uwzględnić specyfikę budynku, wymagania inwestora i niezawodność zasilania, zapewniając pewność wyłączenia obwodów pod napięciem.
Podsumowanie
Bezpieczeństwo pożarowe to coś, o czym często nie myślimy na co dzień – aż do momentu, gdy naprawdę go potrzebujemy. Dlatego niezawodne zasilanie urządzeń przeciwpożarowych jest kluczowe. Bez niego nawet najlepsze systemy wykrywania i gaszenia pożaru mogą zawieść w najważniejszym momencie.
Zapewnienie niezawodnego zasilania wymaga starannego zaprojektowania i wykonania instalacji elektrycznej, zgodności z obowiązującymi przepisami i normami, a także regularnej kontroli i konserwacji. Jest to niezbędny element każdego systemu ochrony przeciwpożarowej, który ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi i mienia.
Dbając o niezawodność tych systemów, możemy mieć pewność, że w chwili zagrożenia wszystko zadziała tak, jak powinno
Komentarze