System oddymiania klatek schodowych - jak działa przeciwpożarowy system oddymiania?

System oddymiania klatek schodowych to jeden z  kluczowych systemów przeciwpożarowych w każdym budynku. Gdy wybucha pożar, dym staje się największym zagrożeniem dla ludzi znajdujących się w budynku. Dlatego ważne jest, aby zapewnić bezpieczną ewakuację poprzez usuwanie dymu z klatek schodowych.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie określa wymogi systemów przeciwpożarowych, włącznie z systemem oddymiania. Zgodnie z przepisami, system oddymiania powinien zapewniać odprowadzanie dymu i ciepła z budynku, aby zminimalizować ryzyko zatrucia i poparzenia. System oddymiania może mieć formę systemu oddymiania grawitacyjnego lub mechanicznego. Rozróżniamy także systemy zapobiegania zadymieniu jakimi są systemy różnicujące ciśnienie. Ważne jest, aby systemy kontroli i zabezpieczenia przeciwpożarowego były regularnie sprawdzane i konserwowane, aby działały poprawnie w sytuacjach ratowniczych.

Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje systemów oddymiania klatek schodowych:

• Wentylacja grawitacyjna - umożliwia odprowadzanie produktów spalania za pomocą klap oddymiających, które są zamontowane w stropie klatki schodowej lub okien fasadowych.
• Wentylacja mechaniczna - wykorzystuje wentylatory do odprowadzania dymu oraz dostarczania powietrza, zapewniając efektywne oddymianie i napowietrzanie pomieszczeń.

Jakie budynki powinny być wyposażone w system oddymiania klatek schodowych?

• budynki niskie, które posiadają strefę pożarową ZL II
• budynki średniowysokie, wyposażone w strefy pożarowe ZL I, II, III lub V
• budynki PM o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2 lub zawierającej pomieszczenie zagrożone wybuchem w budynku niskim (N) bądź średniowysokim (SW)  

Oddymianie klatki schodowej może także pomóc w przypadku kiedy w budynku mamy przekroczoną długość dojścia ewakuacyjnego.

W przypadku budynków wysokich i wysokościowych sytuacja jest bardziej złożona. W zależności od konkretnych warunków, może być konieczne zastosowanie jednej lub dwóch klatek schodowych, oddzielonych przedsionkami przeciwpożarowymi.

Jak działa przeciwpożarowy system oddymiania w budynkach?

Działanie systemu polega na usuwaniu dymu i ciepła z budynku, co umożliwia skuteczną ewakuację osób znajdujących się wewnątrz. Centrala oddymiania steruje wentylacją oraz klapami dymowymi, które otwierają się automatycznie w przypadku wykrycia dymu. Centrala jest skomunikowana liniami sterowania z siecią czujników dymowych, przycisków alarmowych oraz innymi urządzeniami, co umożliwia wyzwalanie odpowiednich scenariuszy działania. Dzięki temu dym jest odprowadzany na zewnątrz, co minimalizuje ryzyko zadymienia budynku. Systemy oddymiania lub zapobiegania zadymieniu mogą działać grawitacyjnie lub z wykorzystaniem różnicowania ciśnienia, a ich zastosowanie regulowane jest Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

System oddymiania grawitacyjnego - wentylacja

System oddymiania grawitacyjnego aktywuje się poprzez uruchomienie czujki dymowej, przycisku oddymiania lub innych zewnętrznych urządzeń. Co istotne, system ten działa w pełni automatycznie i jest kontrolowany zewnętrznie. Składają się na niego klapy oddymiające, kurtyny dymowe oraz otwory napowietrzające. Efektywny system oddymiania, oprócz usuwania gazów pożarowych z dróg ewakuacyjnych, redukuje także temperaturę w obiekcie, co chroni jego konstrukcję podczas pożaru.

System oddymiania grawitacyjnego ma na celu usprawnienie naturalnego przepływu powietrza w dolnych częściach budynku. Dzięki swoim elementom konstrukcyjnym zapewnia dostęp świeżego powietrza. Na co dzień mogą one pełnić rolę codziennej wentylacji. Wykorzystywane są do tego specjalne napędy elektryczne w oknach lub klapach oddymiających.

Wymaga on regularnych przeglądów technicznych i konserwacji co najmniej raz w roku.

Oddymianie klatek schodowych - przepisy

Zgodnie z § 245 Warunków Technicznych, klatki schodowe muszą być wyposażone w systemy zapobiegające zadymieniu lub automatyczne urządzenia do oddymiania, które są aktywowane przez detektory dymu. Dodatkowo, należy wyposażyć klatki schodowe w drzwi dymoszczelne, co ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa.

W kontekście zapewnienia bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych, zgodnie z § 207 Warunków Technicznych, klatki schodowe muszą spełniać określone standardy bezpieczeństwa. Obejmuje to zapewnienie możliwości bezpiecznego opuszczenia budynku lub pozostania w bezpiecznym miejscu do czasu przeprowadzenia akcji ratunkowej.

Wentylacja klatki schodowej jest kluczowym elementem bezpieczeństwa przeciwpożarowego w budynkach, a jej funkcjonowanie jest uregulowane przez konkretne przepisy prawa. Zarządca lub właściciel budynku ma obowiązek regularnie sprawdzać jak działa system oddymiania m.in. klapy oddymiające, które są integralną częścią systemu wentylacji. Przegląd tych elementów powinien być przeprowadzany co najmniej raz do roku przez specjalistów, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów z dnia 7 czerwca 2010r. (Dz.U. 2023 poz. 822).

Rozporządzenie MSWiA w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków w rozdziale 4 § 15.1 określa, że wszędzie tam, gdzie przebywają ludzie, konieczne jest stosowanie środków ochrony przeciwpożarowej, które umożliwią im bezpieczną ewakuację, m.in. poprzez zastosowanie systemów oddymiania lub innych techniczno-budowlanych rozwiązań zapewniających usuwanie dymu.

Podstawą prawną stosowania systemów oddymiania w budynkach są przepisy techniczno-budowlane, takie jak Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2022 poz. 1225), oraz Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2023 poz. 822).

Zgodnie z tymi przepisami, systemy oddymiania należy stosować w budynkach o określonej grupie wysokości i przeznaczeniu, w których obowiązują szczegółowe normy bezpieczeństwa.

Podsumowanie systemu ppoż oddymiania budynków

Klatki schodowe służą do ewakuacji osób przebywających w obiekcie. Automatyczne systemy np. systemy grawitacyjne zwiększają poziom bezpieczeństwa w budynkach, ułatwiają obniżenie temperatury i wentylację pożarową.  Sygnał o wykryciu zagrożenia pożarowego przekazywany jest do centrali a sygnał alarmu o wykryciu pożaru w budynku do urządzeń oddymiających. Celem jest zabezpieczenie dróg ewakuacyjnych oraz umożliwienie sprawnej akcji służb. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą systemów zabezpieczenia przeciwpożarowego. Nasi specjaliści chętnie pomogą dopasować sprzęt zgodnie z przepisami uwzględniając Wasze oczekiwania!