Wpływ scenariusza pożarowego na projektowanie systemów przeciwpożarowych (PPOŻ)

Scenariusz pożarowy to kluczowy element przy projektowaniu systemów przeciwpożarowych w budynkach. Odpowiada na pytanie: jak będzie przebiegać pożar i jakie kroki należy podjąć, by zminimalizować ryzyko dla ludzi i mienia?

W tym artykule dowiesz się:

• czym jest scenariusz pożarowy i jakie elementy uwzględnia
• jak wpływa na projektowanie różnych systemów PPOŻ, takich jak sygnalizacja pożarowa, urządzenia gaśnicze czy systemy oddymiające
• dlaczego dobrze opracowany scenariusz pożarowy jest fundamentem skutecznej ochrony przeciwpożarowej.

Co to jest scenariusz pożarowy?

Scenariusz pożarowy to kluczowy element projektowania systemów przeciwpożarowych w budynkach. Definiuje on przewidywany przebieg pożaru, uwzględniając:

• rodzaj i miejsce powstania pożaru,
• sposób rozprzestrzeniania się ognia i dymu,
• reakcje ludzi na pożar,
• działanie systemów PPOŻ,
• akcję ratowniczą straży pożarnej.

Scenariusz ten ma wpływ na dobór, rozmieszczenie i sposób działania wszystkich elementów systemu przeciwpożarowego.

System Sygnalizacji Pożarowej (SSP)

Scenariusz pożarowy ma fundamentalne znaczenie dla projektowania SSP. Definiuje on:

• rodzaj i liczbę czujek pożarowych,
• ich rozmieszczenie w poszczególnych strefach pożarowych,
• sposób i czas alarmowania,
• sterowanie innymi systemami PPOŻ.

Na przykład:

• W strefach o wysokim ryzyku zapłonu (np. magazyny z materiałami łatwopalnymi) scenariusz pożarowy może przewidywać zastosowanie czujek o wyższej czułości i szybszym czasie reakcji.
• W strefach, gdzie zadymienie stanowi większe zagrożenie niż ogień (np. klatki schodowe) scenariusz może przewidywać zastosowanie czujek dymu zamiast czujek ciepła.
• W budynkach wielkopowierzchniowych scenariusz może przewidywać alarmowanie sekwencyjne, aby zminimalizować ryzyko paniki i ułatwić ewakuację.

Stałe Urządzenia Gaśnicze

Scenariusz pożarowy określa również działanie stałych systemów gaśniczych, takich jak:

• instalacje tryskaczowe,
• instalacje zraszaczowe,
• instalacje gaszenia gazem.

W zależności od przewidywanego przebiegu pożaru, scenariusz może przewidywać:

• opóźnienie zadziałania instalacji gaśniczej, aby dać czas na ewakuację ludzi,
• zastosowanie tryskaczy o różnej charakterystyce, np. tryskacze szybkiego reagowania w strefach o wysokim ryzyku zapłonu,
• sterowanie instalacją gaśniczą przez system SSP, np. uruchomienie gaszenia w strefie, w której zadziałały czujki pożarowe.

System Oddymiający i Wentylacja Pożarowa

Dym jest równie niebezpieczny co ogień – ogranicza widoczność i utrudnia oddychanie. Dlatego scenariusz pożarowy uwzględnia:

• rodzaj i liczbę klap dymowych,
• ich rozmieszczenie i sposób działania,
• sterowanie wentylatorami oddymiającymi.

Scenariusz pożarowy może przewidywać:

• wczesne otwarcie klap dymowych, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się dymu,
• zastosowanie wentylacji strumieniowej, aby usunąć dym z garaży,
• sterowanie wentylacją pożarową przez system SSP, np. uruchomienie wentylatorów oddymiających w strefie, w której zadziałały czujki pożarowe.

Scenariusz może przewidywać natychmiastowe otwarcie klap dymowych, aby dym nie rozprzestrzeniał się na drogi ewakuacyjne.

Dźwiękowy System Ostrzegawczy (DSO)

Dźwiękowy System Ostrzegawczy (DSO) odpowiada za informowanie ludzi o zagrożeniu i kierowanie ewakuacją. Scenariusz pożarowy pomaga zaprojektować:

• rodzaj i liczbę sygnalizatorów akustycznych,
• ich rozmieszczenie i głośność,
• treść komunikatów głosowych.

Na przykład:

• W strefach o wysokim poziomie hałasu scenariusz może przewidywać zastosowanie sygnalizatorów o wyższej głośności.
• W budynkach o skomplikowanym układzie scenariusz może przewidywać zastosowanie systemu DSO z komunikatami głosowymi, aby precyzyjnie wskazać ludziom drogę ewakuacji.

System Kontroli Dostępu

W scenariuszu pożarowym trzeba również przewidzieć działanie systemu kontroli dostępu, aby nie utrudniał ewakuacji. Obejmuje to:

• sposób działania systemu w przypadku pożaru, np. automatyczne odblokowanie drzwi ewakuacyjnych,
• sterowanie systemem przez system SSP, np. zablokowanie dostępu do strefy objętej pożarem.

Akcja Ratownicza

Scenariusz pożarowy uwzględnia sposoby dotarcia ekip ratowniczych do strefy pożaru. Na tej podstawie projektant przewiduje:

• dogodne dojazdy dla wozów strażackich,
• punkty poboru wody,
• oznakowanie dróg ewakuacyjnych.

Podsumowanie

Scenariusz pożarowy to fundament skutecznych systemów przeciwpożarowych. Dzięki niemu można przewidzieć, jak zachowa się pożar i jak odpowiednio zareagują różne systemy: od sygnalizacji pożarowej, przez oddymianie, aż po urządzenia gaśnicze. Dobrze opracowany scenariusz: zapewnia spójne działanie wszystkich elementów systemu PPOŻ, maksymalizuje bezpieczeństwo ludzi w przypadku zagrożenia, ułatwia pracę służbom ratowniczym. Scenariusz pożarowy powinien być przygotowany przez doświadczonego projektanta i zatwierdzony przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych. Tylko wtedy można mieć pewność, że system PPOŻ będzie skuteczny, gdy zajdzie taka potrzeba.