Systemy oddymiania klatek schodowych - dlaczego są tak ważne?
Systemy oddymiania klatek schodowych - dlaczego są tak ważne?
Zarówno dymy, jak i gazy uniemożliwiają ewakuację ludzi z budynków a powodem tragedii są zatrucia wysoce toksycznymi gazami spalinowymi. Ekipy ratownicze oraz użytkownicy uciekający z budynku mogą mieć trudność z wydostaniem się na zewnątrz ze względu na szybko rozprzestrzeniający się dym. Trujące gazy odcinają ciągi ewakuacyjne i ratunkowe. To spowodowało, że oddymianie klatek schodowych stało się bardzo ważnym aspektem przepisów. Przepisy kładą nacisk na stosowanie nie tylko systemów wentylacji pożarowej, ale również odpowiednich materiałów budowlanych oraz instalacji alarmowania przed zbliżającym się ogniem. Wentylacja pożarowa (czasami pełniąca również funkcję wentylacji bytowej) reguluje przepływ powietrza i dymów w taki sposób, aby jak najszybciej wyciągnąć trujące gazy na zewnątrz. Od jej poprawnego zaprojektowania i wykonania zależy życie ludzkie i zachowanie mienia.
Kiedy mamy obowiązek zastosowania systemu oddymiania klatki schodowej?
§ 245 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie nakłada wymagania dotyczące klatek schodowych w różnych rodzajach budynków. Przepis ten nakazuje, aby klatki schodowe były obudowane, wyposażone w drzwi, a także posiadały urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu. Chodzi tutaj o klatki schodowe przeznaczone do ewakuacji ze strefy pożarowej:
- ZL II w budynku niskim (N),
- ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V w budynku średniowysokim (SW),
- PM o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2 lub zawierającej pomieszczenie zagrożone wybuchem w budynku niskim (N) bądź średniowysokim (SW)
Dodatkowo zgodnie z § 256 ust. 2, urządzenia zapobiegające zadymieniu lub umożliwiające usuwanie dymu powinny być stosowane w obudowanych klatkach schodowych, wyposażonych w drzwi o klasie odporności ogniowej EI30, będących jednym z końców dojścia ewakuacyjnego. Dotyczy to także budynków mieszkalnych wielorodzinnych (ZL IV). Brak spełnienia tych warunków skutkuje wliczeniem długości drogi ewakuacyjnej biegnącej wzdłuż biegów i spoczników klatki schodowej do dojścia ewakuacyjnego. W rezultacie może to przekroczyć dopuszczalną długość dojścia ewakuacyjnego, które wynosi co najmniej 12 m na jedną kondygnację. Dopuszczalne długości zależą od strefy pożarowej i liczby dostępnych dojść ewakuacyjnych. Należy jednak podkreślić, że dopuszczalne długości te mogą być zwiększone o 50%, jeśli droga ewakuacyjna jest chroniona automatycznymi systemami oddymiania uruchamianymi przez system wykrywania dymu.
Oddymianie klatek schodowych – nie tylko w nowych budynkach
Mówiąc o systemach oddymiania, często skupiamy się na nowo wznoszonych budynkach, jednak nawet istniejące obiekty powinny być wyposażone w zgodne z przepisami rozwiązania. Jeśli nie spełniają one obowiązujących norm, konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich modyfikacji. W każdym budynku należy zapewnić efektywną możliwość opuszczenia obszaru zagrożenia oraz zabezpieczenie klatek schodowych.
Elementy wchodzące w skład systemu oddymiania klatki schodowej
Trzeba pamiętać, że system oddymiania to nie tylko klapa dymowa umieszczona na dachu. System składa się z elementów wykonawczych takich jak wspomniane urządzenie oddymiające, urządzenie napowietrzające oraz z elementów sterujących - centrala oddymiania, czujki czy też ręczne przyciski oddymiania.
Klapy dymowe
Klapy dymowe to urządzenia, które pełnią różnorodne funkcje, z których jedną zasadniczą jest związana z ich nazwą. Prawie każdy element tej kategorii spełnia również rolę świetlika dachowego, ponieważ górna powierzchnia jest pokryta przezroczystą warstwą, zazwyczaj wykonaną z poliwęglanu. To umożliwia rozjaśnienie wnętrza klatki schodowej i redukcję konieczności korzystania ze sztucznego oświetlenia. Szerzej o budowie, funkcjach i zastosowaniu klap piszemy w naszym artykule: Klapy dymowe, budowa, funkcje i zastosowanie.
Okna oddymiające
Okna oddymiające pełnią podobną funkcję co klapy dymowe. Są przystosowane do montażu na dachu skośnym co różni je od tradycyjnych klap dymowych. Produkowane są w rozmiarach standardowych dla okien połaciowych. Są też rozwiązaniem bardziej estetycznym od klap dymowych.
Siłowniki drzwiowe
Napędy drzwiowe mają swoje zastosowanie jako sterowanie elektryczne do drzwi napowietrzających. Dzięki dużej sprawności i kompaktowej konstrukcji wymagają zwykle niewiele miejsca w różnych sytuacjach montażowych. Jest to element obligatoryjny w systemie oddymiania, pełni ważną funkcję jaką jest otwarcie otworu napowietrzającego w postaci drzwi wejściowych do klatki schodowej.
Centrale oddymiania
Głównym zadaniem centrali jest kontrola całego systemu. To ona sprawdza stany czujników i "wydaje polecenia" poszczególnym elementom. Dzięki swojej zaawansowanej funkcjonalności pozwalają także regulować czas przewietrzania oraz generują sygnał alarmowy podczas pożaru.
Czujki dymu
Czujki dymu są to podstawowe elementy detekcji. Czujka po wykryciu dymu przekazuje sygnał do centrali oddymiania, która uruchamia całą procedurę alarmową. Czujki dymu reagują na produkty spalania i/lub rozkładu termicznego.
Ręczne przyciski oddymiania
Ręczny Przycisk Oddymiania (RPO) czyli ręczne urządzenie uruchamiające to przycisk służący do uruchomienia systemu usuwania dymu i ciepła w danej strefie dymowej przez osobę, które zauważyła pożar. Najczęściej w kolorze pomarańczowym, opisany etykietą "ODDYMIANIE".
Akumulatory centrali oddymiania
Akumulatory pełnią ważną funkcję podtrzymania całego systemu w sytuacji przerwy w zasilaniu z sieci. Pozwalają na pracę systemu w stanie dozorowania oraz powinny być dobrane w taki sposób aby nawet po zaniku napięcia cały system zadziałał prawidłowo.
Czujniki pogodowe
Zadaniem czujki pogodowej jest monitorowanie warunków atmosferycznych i blokada możliwości otwarcia okien lub klap z przycisków przewietrzania podczas silnego wiatru lub deszczu. Nie jest ona prawnie wymagana w systemach oddymiania natomiast wraz z przyciskami przewietrzania stanowi kompletny system wentylacji klatki schodowej w codziennym użytkowaniu systemu.
Podsumowanie
Instalacja urządzeń do odprowadzania dymu w klatkach schodowych ma głównie na celu ochronę mieszkańców w razie pożaru lub wycieku szkodliwych substancji. Jej zadaniem jest zapewnienie bezpiecznego wyjścia oraz umożliwienie skutecznej interwencji służb ratowniczych. Klatki schodowe pełnią funkcję strefy bezpieczeństwa, gdzie można schronić się przed zagrożeniem. Jednakże, to nie wszystko. Kolejną istotną funkcją tych systemów jest efektywna wentylacja w budynku, co zapewnia komfortowe korzystanie z tej przestrzeni przez użytkowników. Zapraszamy Państwa do zapoznania się z naszą ofertą. W razie pytań prosimy o kontakt z naszymi doradcami techniczno-handlowymi. Chętnie rozwiejemy wszystkie wątpliwości.
Komentarze